Protein, canlılar için önemli ve gereklidir, enerji vermesi, vücudun iyileşmesini sağlama gibi görevleri bulunmaktadır. İnsanlar günlük kalorilerinin yaklaşık % 10’luk bir kısmını proteinli gıdalardan almalıdır. Proteinler çeşitli gıda kaynaklarından alınabilir. Kahvaltıda süzme yoğurt ( yağı az olmalı), öğle yemeklerinde bir porsiyon derisi çıkarılmış tavuk göğsü, akşam yemeklerinde ise fasulye ya da farklı bir baklagil tüketilebilir. Vücut, besinlerle alınan proteinleri parçalar ve başka şekillerde tekrar kullanır. Vücutta 11 amino asit üretilir, diğerleri (temel amino asitler olarak adlandırılan 9 tanesi) yiyeceklerden alınmalıdır. Herkesin yeteri kadar protein tüketmesi önemlidir.

Aşağıda proteinin yeterli alınamadığını gösteren bazı işaretlere değinilmiştir ancak belirtilerin başka nedenleri olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle verilenler genel bilgilerdir. Bu bilgilere bakarak okuyucular kendine teşhis koymamalıdır.

İştah ve Açlık

Proteinler, karbonhidratlar ve yağlar gibi kalori kaynağıdır. Devamlı yeme isteği ve öğün aralarında sıklıkla atıştırmaya ihtiyaç duymak, proteinin düşük olduğunun bir işareti olabilir. Protein en doyurucu besinler arasındadır, yani tokluk hissinin uzun sürmesini sağlar. Kişiler proteinli bakımından yetersiz ise gün içinde bazı açlık sancıları ya da spazmlar yaşayabilir.

Araştırmalar, protein içeriği yüksek bir öğün yemenin (daha yüksek karbonhidratlı öğüne kıyasla) PYY ve GLP-1 gibi bir dizi tokluk hormonunun salgılanmasını uyardığını göstermektedir. Bu hormonlar doyma hissi ile ilişkilidir ve alındıktan sonra yemek yeme isteğini azalttığı gösterilmiştir.

Kas Güçsüzlüğü, Yorgunluk ve Halsizlik

Protein yetersizliği zamanla kas kütlesinde kayba neden olabilir, gücü azaltır, dengenin korunmasını zorlaştırır ve metabolizmayı da yavaşlatır. Bir çalışmada, düşük miktarda protein tüketen yaşlı erkek ve kadınlarda kas kaybının arttığı bulunmuştur. Özellikle hayvansal protein eklemler için iyidir çünkü bu protein kaynaklarındaki kollajenin eklem ağrısını hafiflettiği gösterilmiştir. Bir klinik araştırmaya göre, günlük protein alımının osteoartritli hastalarda ağrıları hafifletebildiği bulunmuştur. Hücreler yeterli oksijen almazsa anemi (kansızlık) ortaya çıkabilir, yorgunluğun bir sebebi de budur.

Yaraların Yavaş İyileşmesi

Araştırmalar yeni hücrelerin, dokuların ve cildin iyileşmesi, yeniden inşası ve bağışıklık için yeterli miktarda proteine ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Bir çalışma, protein yemenin yaşlı yetişkinlerde kalça kırıklarının iyileşmesini hızlandırabileceğini bulmuştur. Vücutta proteinin eksik olması yaralanma durumunda kesiklerin ve sıyrıkların iyileşme süresini belirgin derecede yavaşlatabilir. Egzersiz ve burkulmalarla ilgili başka aksiliklerde de iyileşmede yavaşlama geçerlidir. Kanın pıhtılaşmasında etkili proteinler de bulunmaktadır.

Tırnak, Cilt ve Saç Sorunları

Yeterli Protein Alınmadığını Gösteren İşaretlerYeterli protein almamanın ilk belirtisi saçların dökülmesidir. İnce saçlar, dökülme, ciltte ve tırnaklarda soyulma, kuruma, pullanma, tırnaklarda dikey ve ince kabartı ya da çıkıntılar, vücudun yeterli proteine sahip olmayabileceğinin ilk işaretlerinden bazılarıdır. Bu tip problemlerin sebebi elastin, kollajen ve keratin gibi proteinlerdir. Suda çözünebilen bir B vitamini olan biotin, proteinlerde bulunan dallı zincirli amino asitlerin metabolizması için gereklidir, cildin, saçların ve tırnakların sağlıklı ve canlı görünmesine yardımcı olur. Genellikle, protein kaybı ve biotin kaybı birliktedir, bu yüzden birçok insan protein yetersizliğinde saç dökülmesi yaşar. Elbette bu problemlerin tek sebebi beslenme eksikliği değildir fakat dikkate alınması gereken bir olasılıktır.

Ödem (Sıvı Tutulması)

Kanda dolaşan bazı proteinler (albümin gibi ) sıvının dokularda, özellikle ayaklarda ve ayak bileklerinde birikmesini önlemede dâhili olarak rol oynar. Yeterince protein alınamadığının en sık görülen belirtisi karında, bacaklarda, ayaklarda ve ellerde şişlik ya da ödemdir. Ödemin karakteristik semptomu karın veya mide şişkinliliğidir. Bu belirtiler oldukça ciddi derecede bir protein eksikliğini yansıtır ve gelişmiş ülkelerde görülmesi çok mümkün değildir. Pek çok şey ödem sebebi olabilir, dolayısıyla daha önemli bir durum görülürse doktora danışılmalıdır.