Bazı durumlarda, kişi ağzından veya burnundan nefes alamayabilir. Kişi oksijen maskesi ile bile akciğerlerine oksijen alamadığı durumlarda, doktor cerrahi hava yolu oluşturarak hava almasını sağlamaktadır. Bazen, kişi solunumlarına yardımcı olmak için sabit bir süre boyunca veya uzun vadede cerrahi bir hava yoluna ihtiyaç duyabilmektedir. Bu gibi durumlarda, doktor nefes borusuna veya trakeaya tüp takmaktadır ve bu işleme trakeostomi denmektedir.

Trakeostomi Nedir?

Bazı durumlarda, kişi muhtemelen trakeadaki bir yaralanma veya tıkanıklık nedeniyle akciğerlere daha az hava akışı yaşayabilmektedir. Akciğer fonksiyonunu veya kan oksijenlenmesini etkileyen tıbbi durumun bir sonucu olarak da ortaya çıkabilmektedir. Sebep ne olursa olsun trakeostomi, kişinin nefes almasına yardımcı olmaktadır. Trakeostomi, boynun önündeki trakeaya bir açıklığın kesilmesini içermektedir. Doktor daha sonra açıklığa bir tüp yerleştirmektedir, böylece geçici veya kalıcı bir cerrahi hava yolu oluşturulmaktadır. Bazı kişiler tüp yoluyla kendi kendine nefes alabilmektedirler. bazı durumlarda ise, doktorun tüpü bir ventilatöre veya solunum makinesine bağlaması gerekebilmektedir.

Kullanımları

Doktorlar kendi başlarına yeterince nefes alamayan kişi için trakeostomi önermektedirler. Bu prosedür bazen, akciğerlere oksijen akışını bozabilecek tıbbi durumları olan kişiler için gerekli olmaktadır. Bu durumlar aşağıdaki gibidir:

• Tıkanmalar, yaralanmalar veya radyasyon terapisi nedeniyle nefes borusuna hasarı
• Şiddetli zatürre
• Büyük kalp krizi
• Şiddetli inme

Doktorlar önce ağız yoluyla nefes borusuna endotrakeal tüp adı verilen tüp yerleştirerek nefes almaya yardımcı olabilmektedirler. Uzun süreli makine destekli solunum için trakeostomi, endotrakeal tüpten daha kolay ve daha rahat olanıdır.

Prosedürleri

Genellikle doktorlar kişinin nefes alamadığı acil bir durumda trakeostomi uygulamaktadırlar. Bu prosedürü gerçekleştirmek için boynun önündeki trakeada bir kesim yapılmaktadır. Daha sonra açıklığa bir tüp yerleştirilmektedir ve dikişler veya cerrahi bant ile yerine sabitlenmektedir. Bununla birlikte prosedürün tamamlanması yaklaşık 20 ila 45 dakika sürmektedir.

Kurtarma

Bazı kişiler ameliyattan hemen sonra kendi kendine nefes alabilmektedir, ancak bazıları ise yoğun bakım ünitesinde bir solunum makinesi yardımı ile nefes alabilmektedir. Kişinin trakea, trakeostomiyi takip eden hafta içinde iyileşmektedir. Kişi boynundaki açıklığın etrafında kanama ve kabuklanma olduğunu fark edebilmektedir. Bir hafta sonra trakeostomi tüpünü yenisiyle değiştirilmektedir. Kişiye veya yakınlarına, tüpün evde nasıl çıkarılacağı, temizleneceği ve değiştirileceği hakkında bilgiler verilmektedir. Düzenli temizlik, tıkanmaya neden olabilecek mukus ve döküntü birikmesini önlemeye yardımcı olmaktadır. Bazı durumlarda, trakeostomi uygulanan kişi artık bir trakeostomi tüpü gerektirmeyebilmektedir. Kişiye tüp olmadan kendi kendine nasıl nefes alacağını öğretmek için fizik tedavisi gerekli olmaktadır. Trakeostomi tüpünün kalıcı olarak çıkarılmasının ardından, cerrahi bölge sonunda kendi kendine kapanmaktadır.