Yaşlılarda Sindirim Sistemiyle İlgili Değişimler ve Hastalıklar
Sindirim sistemi, vücudun kullanması için yiyecekleri bileşenlerine ayırmaktan sorumlu olan hayati bir sistemdir. Yaşlandıkça, diyet, yaşam tarzı, hastalıklar ve ilaçlardan yıllarca süren etkilerin doruk noktası nedeniyle sindirim sisteminde bir şeylerin yanlış gitme riski gittikçe artmaktadır. Yaşlı kişide, divertiküler hastalık veya kolorektal kanser ya da uzun süreli gibi koşullar, kötüleşme dispepsi, irritabl bağırsak sendromu, enflamatuar bağırsak hastalığı (Crohn hastalığı ve ülseratif kolit), çölyak hastalığı ve GERD gibi yeni tıbbi sorunlar gibi ortaya çıkabilir. Bu yazıda yaşlandıkça sindirim sağlığını korumanın yollarının yanı sıra yaşlı bireyleri sıklıkla etkileyen bozukluklara, bu durumların tedavisi ve yönetimlerine dair bilgiler bulunmaktadır.
Diyet ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Sağlıklı beslenme alışkanlıklarını sürdürmek, genel sindirim sağlığın büyük faydalar sağlayabilir. Birçok sağlıkla ilgili hazırlanmış kitap ve yayınlara bakıldığında besleyici yiyecekleri seçilmeli ve diyet çeşitlendirilmelidir. Kabızlık, ishal ve divertiküler hastalığı olumlu yönde etkilemek için yeterli lif almak önemlidir. 50 yaşından büyük kadınlar günde 21 g lif hedeflemeli ve bu yaş grubundaki erkekler 30 g hedeflemelidir.
Yeterli D vitamini almak özellikle kış aylarında hayati önem taşır ve yaşlandıkça ihtiyaç artar. 51-70 yaş arası olanlar günde 400 IU (10 mikrogram) D vitamini almalı ve 71 yaş ve üstü olanlar günde 600 IU (15 mikrogram) almalıdır. Takviye almak kesinlikle gereklidir, çünkü yeterli miktarda diyet kaynaklarında alınamayabilir. Mesela Kanada’da gibi ülkelerde yaşayanlar kendi D vitaminini sentezlemek için yıl boyunca yeterli güneş ışığı alamamaktadır 1.200 mg tüketmesi gereken yaşlılar için kalsiyum alımı da çok önemlidir. Günde üç porsiyon süt veya alternatiflerini tüketerek veya takviyelerle günlük gereken kalsiyum miktarı alınmalıdır.
Kişinin yaşam boyunca aktif kalmak önemlidir. 50 yaşından büyük bir kişi, her hafta en az iki buçuk saat orta ila kuvvetli aerobik aktiviteye katılmalı ve bunları on dakika veya daha uzun seanslara şeklinde yayarak yapmalıdır. Bu yürüyüş, bisiklet ve yüzme gibi aktiviteleri içerebilir. Haftada en az iki kez kas ve kemik güçlendirme aktivitelerini de egzersiz listesine ekleyebilir.
Yeterli uyku almak da sindirim sağlığına ve fonksiyonuna fayda sağlayabilir, bu yüzden yeterli saat uyuyarak uykuyu almak önemlidir. Stres ayrıca sindirim semptomlarının kötüleşmesine katkıda bulunabilir ve söylenenden daha kolay olsa da, stresi hafifletmeye odaklanmak kişinin sağlığını korumasına yardımcı olabilir. Stresi yönetmek için bazı teknikler arasında düzenli egzersiz, kendine zaman ayırmak, gülmek, daha iyi bir nefes almak ve olumsuz düşüncelerden uzaklaşmak yer alır.
Disfaji
Yutma güçlüğü (disfaji) yaşlı bireylerde yaygındır. Çünkü tükürük üretiminin azalması, üst özofagus sfinkterindeki azalmış güç, sinirlerin ve kasların dejenerasyonu (Parkinson ve inmenin ortak bir sonucu olan) ve yutma sürecinin bozulmuş koordinasyonu dahil olmak üzere buna katkıda bulunan birkaç faktör vardır. Bu belirtiler yaşlandıkça daha sık görülür. Yutma güçlüğü yaşanıyorsa, semptomları azaltmak için birkaç teknik vardır. Kapsamlı çiğneme, iyi diş sağlığı, protezlerin uygun şekilde takılması, yavaş yemek ve yemek yerken dik oturmak yardımcı olabilir.
Fonksiyonel Dispepsi
Fonksiyonel dispepsi (FD), üst sindirim sisteminde popülasyonun yaklaşık% 20-45’ini etkileyen kronik bir durum ve hareket bozukluğudur (peristalsis). Semptomlar tekrarlayan üst karın ağrısı, bulantı, geğirme, şişkinlik, erken dolgunluk ve hazımsızlığı içerir. Fonksiyonel dispepsi nedeni bilinmemektedir; bununla birlikte, hiçbiri FD ile tutarlı bir şekilde ilişkilendirilemese de, birkaç hipotez bu durumu açıklayabilir. Aşırı asit salgısı, mide veya onikiparmak bağırsağı iltihabı, gıda alerjileri, yaşam tarzı ve diyet etkileri, psikolojik faktörler, ilaç yan etkileri (steroidal olmayan anti-enflamatuar ilaçlar ve aspirin gibi ilaçlardan) ve Helicobacter pylori enfeksiyonunun ile ilgili ilaçlar gösterilebilir.
Gastroözofageal Reflü Hastalığı
Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD), sindirim sisteminin üst kısmı düzgün çalışmadığında ortaya çıkar ve mide içeriğinin yemek borusuna geri akmasına neden olur. GERD’nin en yaygın semptomu asit reflüdür ve diğer semptomlar arasında mide ekşimesi, asit veya gıda yetersizliği, sürekli boğaz ağrısı, kronik öksürük, göğüs ağrısı ve ağız kokusu bulunur.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.